Tổng hợp những bài thuốc Cổ Truyền có thể chữa nhiều bệnh

Chữa bệnh chàm bằng Đông y

Bệnh chàm (eczema) là rất khó chữa. Việc kết hợp một số loại thuốc y học cổ truyền có thể hạn chế phần nào căn bệnh gây ngứa dai dẳng này, chẳng hạn như ngải cứu, kinh giới, kim ngân hoa, phèn xanh...

Chàm là một loại tổn thương mãn tính ngoài da, có tính dai dẳng. Đặc điểm của bệnh là có mụn nước, rất ngứa và thường thì vùng da bệnh bị sừng hóa dày lên. Việc dùng thuốc y học dân tộc (thuốc uống tiêu độc, nâng thể trạng và thuốc ngâm rửa, bôi ngoài chống nhiễm trùng, làm lành vết thương) kết hợp chiếu đèn hồng ngoại cho hiệu quả khá tốt. Tùy theo bệnh nặng nhẹ mà có thời gian điều trị thích hợp, thường trong khoảng 1-3 tháng.

Thuốc uống giải độc, tiêu viêm, nâng thể trạng: Củ kim cang, huỳnh kỳ, sâm đại hành, đẳng sâm mỗi thứ 15 g; thổ phục linh, kim ngân hoa, vỏ núc nác (hay hoàng bá), phòng phong, bồ công anh mỗi thứ 10 g. Nước nhất đổ 600 ml, sắc còn 200 ml. Nước nhì cũng vậy. Nếu bị tiêu chảy gia thêm 1 củ gừng (xắt lát) vào thang thuốc. Uống liên tục đến khi vết chàm khô, hết ngứa và không còn tái phát nữa. Bệnh nặng có thể dùng 30-50 thang, chia làm nhiều đợt. Mỗi đợt khoảng 1 tuần lễ.

Thuốc ngâm, rửa vết chàm: Ngải cứu 50 g, xà sàng tử 20 g, kinh giới 10 g, vỏ núc nác 50 g, phèn xanh 5 g. Cho các vị trên vào 3-4 lít nước, nấu sôi để nguội, ngâm vùng bị chàm chừng 10 phút, ngày ngâm vài lần. Mỗi đợt chừng 5-7 ngày. Liên tục đến khi vết chàm không còn tái phát. Có thể dùng thang thuốc trên đem ngâm 1 lít rượu 30 độ, dùng để thoa trên các vết chàm.

Rọi đèn hồng ngoại: Dùng đèn hồng ngoại rọi trên vùng da bị vết chàm hằng ngày, mỗi lần chừng 10-15 phút. Bệnh chàm thường tái phát vài lần, nên việc điều trị phải kiên nhẫn.

Bệnh nhân chàm da cần hạn chế ăn thức ăn cay nóng, nhiều chất kích thích như: Rượu, cà phê, ớt, tiêu, tôm, cua. Không nên thoa các loại thuốc mỡ có salicylic, corticoid, flucinar… vì khi mới dùng, các loại thuốc trên sẽ làm hết ngứa ngay, nhưng càng lâu thì bệnh sẽ phát nặng hơn.

Ngải cứu - vị thuốc của chị em

Người đang có thai nếu thấy đau bụng, ra máu thì có thể dùng lá ngải cứu 16 g, tía tô 16 g, cho 600 ml nước sắc còn 100 ml, thêm chút đường, chia 3-4 lần uống trong ngày. Ngải cứu có tác dụng an thai.

Ngải cứu còn gọi là ngải diệp, tên khoa học là Artemisia vulgaris L. thuộc họ cúc. Quanh năm đều có ngải cứu nhưng tốt nhất là hái cành và lá vào tháng 6 (gần tương ứng với mồng 5 tháng 5 âm lịch), phơi khô trong râm mát. Có khi hái về phơi khô, tán nhỏ, rây lấy phần lông trắng và tơi gọi là ngải nhung, dùng làm mồi cứu để kích thích huyệt trong phương pháp châm cứu.

Ngải cứu có tính ôn, hơi cay, dùng điều trị đau bụng kinh, kinh nguyệt không đều, động thai, thổ huyết...

Làm thuốc điều kinh: Một tuần trước ngày kinh dự kiến, lấy mỗi ngày 6-12 g (tối đa 20 g) sắc với nước hoặc hãm với nước sôi như trà, chia làm 3 lần uống trong ngày. Có thể uống dưới dạng bột (5-10 g) hay dạng cao đặc (1-4 g). Thuốc không có tác dụng kích thích với tử cung có thai nên không gây sảy thai.

Kinh nguyệt không đều: Hằng tháng đến ngày bắt đầu kỳ kinh và cả những ngày đang có kinh, lấy ngải cứu khô 10 g, thêm 200 ml nước, sắc còn 100 ml, thêm chút đường chia uống 2 lần/ngày. Có thể uống liều gấp đôi, cũng 2 lần/ngày. Sau 1-2 ngày thấy hiệu quả, người đỡ mệt, máu kinh đỏ và ít hơn.

Chữa đau gót chân bằng đông y

Đau gót chân là trạng thái bệnh lý thường gặp, nhất là ở những người có tuổi. Bệnh không nguy hiểm nhưng nhiều khi ảnh hưởng lớn đến việc đi lại, gây cảm giác khó chịu và rất dễ tái phát nếu điều trị không triệt để.

Khi không may lâm vào tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chữa trị đơn giản của đông y như sau:

Cách 1: Trước hết dùng tay ấn nhẹ vùng gót để xác định được vị trí đau nhất (đông y gọi là á thị huyệt hay thống điểm) rồi sau đó lấy ngón tay cái day điểm này từ ngoài vào trong, từ nhẹ đến nặng, theo chiều kim đồng hồ chừng 5 phút. Tiếp đó vẫn dùng ngón tay cái bấm với cường độ vừa phải trong khoảng một phút.

Cuối cùng, xác định và day ấn huyệt dũng tuyền chừng một phút. Vị trí huyệt dũng tuyền: là điểm nối 2/5 trước với 3/5 sau của đoạn nối đầu ngón chân thứ hai và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân. Để tăng tác dụng, trước khi tiến hành day bấm có thể ngâm chân trong nước ấm chừng 7-10 phút.

Cách 2: Xác định và day bấm huyệt phong trì chừng 5 phút. Vị trí huyệt phong trì: ở trong góc lõm do đáy hộp sọ và bờ ngoài khối cơ phía sau cổ (cơ thang) tạo nên, mỗi bên một huyệt. Phong trì là huyệt hội hợp giữa hai đường kinh túc thiếu dương đởm và thủ thiếu dương tam tiêu với mạch dương duy, có tác dụng sơ thông kinh lạc, điều hòa khí huyết, sơ phong giải nhiệt, thanh đầu khai khiếu, minh mục ích thông, thường hay dùng để chữa các bệnh lý vùng đầu.

Tuy nhiên, việc day ấn huyệt vị này có tác dụng trị chứng đau gót chân vì phong trì là hợp huyệt của mạch dương duy vốn khởi nguồn từ chân đi lên phía trên nhập vào huyệt phong trì. Day bấm huyệt vị này có tác dụng làm khí huyết được lưu thông, tuần hành xuống phía dưới bàn chân mà đạt được mục đích trị liệu.

Cách 3: Xác định và day bấm huyệt túc căn chừng 5 phút. Vị trí huyệt túc căn: từ giữa nếp gấp cổ tay đo lên 8cm. Đây là huyệt vị đặc trị chứng đau gót chân do bất cứ nguyên nhân gì gây nên. Nếu nhẹ thì chỉ day bấm 1-2 lần là khỏi, nếu nặng thì phải tiến hành từ 1-2 tuần bệnh sẽ thuyên giảm và ổn định.

Cách 4: Lấy một cục đá cuội đầu hơi nhọn, đặt điểm đau của gót chân lên cục đá cuội đó rồi giẫm lên, dùng lực từ nhẹ đến mạnh, mỗi lần làm từ 200-300 cái, mỗi ngày hai lần. Cũng có thể dùng gậy gỗ tròn thay cho cục đá, chân dẫm lên lăn về phía trước và phía sau.

Cách 5: (1) Dùng ngón tay cái day ấn điểm đau từ 3-5 phút. (2) Dùng ngón tay cái day bấm các huyệt thừa sơn, tam âm giao, giải khê và côn lôn. Mỗi huyệt chừng 2-3 phút. Vị trí huyệt thừa sơn: nằm ở giữa bắp chân phía sau. Vị trí huyệt tam âm giao: ở phía trên đỉnh mắt cá trong 3 tấc, ngay sát bờ trong xương chày. Vị trí huyệt giải khê: ở chỗ lõm giữa nếp gấp cổ chân. Vị trí huyệt côn lôn: ở chỗ lõm giữa điểm cao nhất của mắt cá ngoài và bờ sau gân gót.

(3) Miết từ 1/3 dưới cẳng chân đến gân gót chân, sau đó dùng 3 ngón cái, trỏ và giữa day bóp gót chân. (4) Vận động xoay khớp mắt cá chân theo chiều thuận và ngược kim đồng hồ từ 3-5 phút. (5) Dùng bàn tay xát phía trong, phía ngoài gót chân cho đến khi có cảm giác nóng lên là được. (6) Tiếp tục day điểm đau trong nửa phút.

Mỗi phương pháp trên đều có thể kết hợp với việc dùng bàn chân bên này cọ xát gót chân, gân gót và lòng bàn chân bên kia. Cũng có thể dùng giấm chua đun nóng và ngâm chân vào đó cho đến khi giấm nguội thì thôi.

Hạt chanh giảm ho, giải độc

Hạt chanh, một dư phẩm thường bị loại bỏ khi sử dụng quả chanh, lại là vị thuốc được dùng khá phổ biến theo kinh nghiệm dân gian.

Khi trẻ bị ho, lấy hạt chanh, hạt quất, lá thạch xương bồ - mỗi vị 10g, mật gà đen một cái. Tất cả dùng tươi, giã nhỏ, thêm đường, hấp cơm cho chín rồi uống làm 2-3 lần trong ngày.

Hoặc hạt chanh 10g, lá hẹ 15g, hoa đu đủ đực 15g, nước 20ml. Các dược liệu đem nghiền nát, hòa với nước rồi thêm mật o­ng hoặc đường kính, uống làm 3 lần trong ngày, dùng vài ngày.

Để giải độc chữa rắn cắn, lấy hạt chanh tươi hoặc phơi khô 10-20g nhai nhỏ, nuốt nước, lấy bã đắp vào vết cắn (đây là kinh nghiệm của nhân dân ở một số vùng miền núi nước ta và ở một vài địa phương của Ấn Độ).

Về cơ chế tác dụng của hạt chanh đối với nọc rắn, theo kinh nghiệm dân gian, những vị thuốc có chất đắng thường có tác dụng giải độc tốt (chất đắng trong hạt chanh đã được xác định là lemonin hay pepolimonin).

Dùng riêng hoặc phối hợp hạt chanh 15g, mướp đắng 10 hạt, rễ thạch xương bồ 12g, củ gấu 20g, muối ăn vài hạt. Tất cả để tươi giã nhỏ, ngâm với 30ml nước sôi trong 10 phút, khuấy đều rồi chắt hoặc lọc. Người lớn uống làm hai lần cách nhau 20 phút; trẻ em dưới 15 tuổi uống 1/4 đến 1/3 liều người lớn.

Ngoài ra, hạt chanh vừa tách khỏi múi quả (10-20g) ngâm ngay vào một chén nước nóng trong vài giờ. Chất nước dính bao quanh hạt sẽ nở và tan ra thành một dung dịch đặc nhầy, thêm đường, uống một lần trong ngày, chữa táo bón .

Cây me - thuốc cho bà bầu

Phụ nữ có thai nên dự trữ quả me trong nhà vì nó không những thỏa mãn cơn thèm chua mà còn giải quyết nhiều triệu chứng khó chịu do thai nghén mang lại.

Me có vị chua, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải nắng, tiêu hóa thức ăn, giải khát, chống nôn oẹ.

Phụ nữ có thai chán cơm hay nôn do nghén có thể ăn mứt quả me hoặc sắc quả me lấy nước uống nhiều ngày.

Táo bón cũng là chứng bệnh hay gặp ở thai phụ. Có thể giải quyết bằng cách dùng gỗ cây me 100 g, sắc uống hằng ngày thay nước chè (bài thuốc này cũng có thể dùng cho người già táo bón). Nước sắc gỗ cây me có tác dụng nhuận tràng, lợi tiểu.

Vỏ cây me sắc uống, chữa lỵ, ngậm nước sắc này chữa viêm lợi, răng (chứng này cũng thường nặng lên khi mang thai).

Lá me nấu nước tắm giúp chữa khỏi lở, ngứa. Các bà mẹ nên dự trữ để phòng bệnh ngoài da cho trẻ nhỏ.

Chữa tóc khô rụng bằng phương pháp cổ truyền


Trong việc làm đẹp tóc, có những cách chỉ dùng dược thảo rẻ tiền mà vẫn đem lại tác dụng rõ rệt. Chẳng hạn, để mái tóc đen bóng, mềm mại hơn, bạn chỉ cần gội đầu bằng nước trà, giấm, bia.

Một vài phương cách rất đơn giản nhưng có hiệu quả cao:

Trà: Pha 50 g trà với 1 lít nước sôi để âm ấm, sau khi gội đầu xong dùng nước trà gội lại một lần nữa.

Bia: Gội đầu sạch, lau khô rồi thấm đều bia lên tóc kết hợp với massage da đầu để bia thấm vào chân tóc. 20 phút sau gội lại bằng nước sạch. Tóc sẽ óng mượt, phát triển tốt, không bị khô, rụng.

Mật o­ng, trứng gà, dầu vừng: Dùng một muỗng canh mật o­ng hòa với 1 lòng đỏ trứng gà, cho thêm 1 muỗng canh nước cốt hành củ và 2 muỗng dầu mè. Tất cả trộn đều, đánh nhuyễn. Nếu tóc nhiều, dày thì tăng liều. Bôi hỗn hợp này lên tóc cho thấm đều chân tóc, lấy mũ ni lông đội lên, bên ngoài dùng khăn lông lớn thấm nước ấm vắt khô trùm lên. Sau 2 giờ thì gội sạch. Mỗi tuần thực hiện 2-3 lần. Tác dụng: Trị tóc rụng, thưa, vàng.

Giấm: Trước khi đi làm đầu hay sấy tóc, lấy giấm bôi lên tóc, bạn sẽ làm cho tóc mềm và bền hơn. Hoặc: Hòa 500 ml giấm lâu năm với 1 lít nước rồi dùng gội đầu mỗi ngày để trị rụng tóc, ngứa đầu, nhiều gàu.

6 bài thuốc dân gian chữa mất ngủ

Bạn đã sử dụng rất nhiều các phương pháp khác nhau để tìm lại giấc ngủ nhưng vẫn không có hiệu quả. Những bài thuốc dân gian vừa đơn giản vừa hiệu quả dưới đây sẽ giúp bạn chống lại căn bệnh này.

1. Táo chua

Dùng 50g hạt táo chua, giã nhỏ. Đun sôi kỹ với 300ml nước trong 15 phút. Dùng nước này uống hàng ngày trước khi đi ngủ giúp bạn có được giấc ngủ ngon và sâu hơn. Tinh dầu có trong hạt táo có tác dụng dưỡng não, an thần.

2. Quả nhãn

Lấy 100g cùi nhãn tươi với 200ml nước, nấu thành canh, để nguội. Dùng hàng ngày, trước khi đi ngủ 30phút.

Canh từ cùi nhãn tươi giúp cho việc lưu thông máu lên não trở nên dễ dàng, tránh suy nhược thần kinh, giúp giảm căng thẳng và đau đầu.

3. Hoa bách hợp (hoa loa kèn)

Hấp chín 200gram hoa bách hợp. Cho thêm 1 lòng đỏ trứng gà và 50 gram đường phèn rồi trộn đều.

Sau đó tiếp tục hấp cách thuỷ trong vòng 10 phút. Nên dùng nóng trước khi đi ngủ 1 tiếng.

Hoa bách hợp có tính hàn, giúp ngủ ngon và điều hoà hoạt động của hệ thần kinh. Dùng thường xuyên có thể tránh được các bệnh như: đau đầu, suy nhược thần kinh, giảm trí nhớ…

4. Táo đỏ

Dùng 200 gram táo đỏ tươi và 500ml nước, sắc lấy nước. có thể dùng nước này thay nước uống hàng, giúp bổ thận, mát gan, tinh thần thoải mái.

5. Quế

Lấy 10gram quế khô trộn với 100 gram hạt sen tươi và 300ml nước. Nấu kĩ thành canh. Có thể cho thêm một chút đường phèn.

Quế và hạt sen có tác dụng an thần, ngủ ngon, dưỡng sắc. Người già, phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh nên thường xuyên dùng loại canh này.

6. Đậu xanh

Dùng 50gram đậu xanh và 10 gram đường phèn nấu kỹ với 200ml nước. Dùng khi còn nóng. Khi dùng có thể cho thêm chút sữa.

Món canh này thích hợp với mọi người, nhất là những người mất ngủ lâu ngày, hoặc thường xuyên phải làm việc căng thẳng.

6 bài thuốc dân gian chữa mất ngủ

Bạn đã sử dụng rất nhiều các phương pháp khác nhau để tìm lại giấc ngủ nhưng vẫn không có hiệu quả. Những bài thuốc dân gian vừa đơn giản vừa hiệu quả dưới đây sẽ giúp bạn chống lại căn bệnh này.

1. Táo chua

Dùng 50g hạt táo chua, giã nhỏ. Đun sôi kỹ với 300ml nước trong 15 phút. Dùng nước này uống hàng ngày trước khi đi ngủ giúp bạn có được giấc ngủ ngon và sâu hơn. Tinh dầu có trong hạt táo có tác dụng dưỡng não, an thần.

2. Quả nhãn

Lấy 100g cùi nhãn tươi với 200ml nước, nấu thành canh, để nguội. Dùng hàng ngày, trước khi đi ngủ 30phút.

Canh từ cùi nhãn tươi giúp cho việc lưu thông máu lên não trở nên dễ dàng, tránh suy nhược thần kinh, giúp giảm căng thẳng và đau đầu.

3. Hoa bách hợp (hoa loa kèn)

Hấp chín 200gram hoa bách hợp. Cho thêm 1 lòng đỏ trứng gà và 50 gram đường phèn rồi trộn đều.

Sau đó tiếp tục hấp cách thuỷ trong vòng 10 phút. Nên dùng nóng trước khi đi ngủ 1 tiếng.

Hoa bách hợp có tính hàn, giúp ngủ ngon và điều hoà hoạt động của hệ thần kinh. Dùng thường xuyên có thể tránh được các bệnh như: đau đầu, suy nhược thần kinh, giảm trí nhớ…

4. Táo đỏ

Dùng 200 gram táo đỏ tươi và 500ml nước, sắc lấy nước. có thể dùng nước này thay nước uống hàng, giúp bổ thận, mát gan, tinh thần thoải mái.

5. Quế

Lấy 10gram quế khô trộn với 100 gram hạt sen tươi và 300ml nước. Nấu kĩ thành canh. Có thể cho thêm một chút đường phèn.

Quế và hạt sen có tác dụng an thần, ngủ ngon, dưỡng sắc. Người già, phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh nên thường xuyên dùng loại canh này.

6. Đậu xanh

Dùng 50gram đậu xanh và 10 gram đường phèn nấu kỹ với 200ml nước. Dùng khi còn nóng. Khi dùng có thể cho thêm chút sữa.

Món canh này thích hợp với mọi người, nhất là những người mất ngủ lâu ngày, hoặc thường xuyên phải làm việc căng thẳng.

Thuốc chữa bệnh từ vừng đen

Từ lâu đời, vừng đen (còn gọi hắc chi ma) đã được coi là món ăn bổ, và vị thuốc quý. Theo y học cổ truyền, vừng đen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng dưỡng huyết, nhuận táo, bổ ngũ tạng, hư nhược, ích khí lực, bền gân cốt, sáng mắt, thêm thông minh, dùng ngoài đắp trị sưng tấy, vết bỏng và làm cao dán nhọt... Ngoài ra, hạt vừng và dầu hạt vừng được dùng để chữa táo bón, tăng cường dinh dưỡng.

Vừng đen thường được dùng chữa một số bệnh sau:

Giữ cho da đẹp và tóc lâu bạc: Vừng đen 500g đem phơi khô, sao chín, tán ra bột, cho vào lọ sạch dùng dần. Khi ăn, cho 1 - 2 thìa bột vừng vào bát, cho thêm đường tùy theo khẩu vị (nếu có đường phèn càng tốt), đổ nước sôi vào quấy đều thành chè. Chè vừng đen thích ăn lúc nào thì làm lúc ấy, ăn liên tục nhiều ngày có tác dụng rất tốt cho da, tóc; người trẻ lâu giữ được vẻ đẹp, lại chữa khỏi ho khan và táo bón.

Chữa đầy chướng bụng (người bệnh có cảm giác ậm ạch, sau mỗi lần ăn vào lại đầy bụng, chướng hơi bí bích không tiêu): Lấy vừng đen giã nhỏ nấu cháo và cho vào 1 cái vỏ quýt khô. Khi ăn nêm một ít muối vừa miệng. Ăn vài lần sẽ khỏi.

Chữa sản phụ thiếu sữa:

Bài 1: Lấy 30g vừng đen giã nhỏ; cùng với gạo tẻ (chừng 50-60g) cho vào nước nấu nhừ thành cháo mà ăn. Món cháo này vừa có tác dụng lợi sữa, vừa nhuận tràng, thích hợp với phụ nữ sau khi sinh bị táo bón, và không đủ sữa cho con bú.

Bài 2: Vừng 30g giã nhỏ, tằm rang khô 10g nghiền vụn (có thể theo tỷ lệ này làm nhiều, bảo quản tốt để dùng dần). Cả 2 thứ đem trộn với đường đỏ (vị vừa ăn), đổ nước sôi vào, đậy nắp kín, sau 10 phút thì uống. Mỗi ngày uống 1 lần lúc đói. Chỉ uống 2 ngày là sữa bắt đầu ra, uống sau 4 ngày thì sữa ra đều và đủ cho con bú.

Chữa viêm mũi mãn tính

Lấy một ít dầu vừng đem đun sôi, giữ nhỏ lửa cho sôi nhẹ 15 phút. Khi nguội, đổ dầu vào lọ sạch có nút kín, dùng dần. Ngày nhỏ mũi 3 lần: Mới đầu chỉ nhỏ 2 - 3 giọt, khi đã quen thì tăng lên 4 - 5 giọt. Sau khi nhỏ thuốc không cử động mạnh 2 - 3 phút cho dầu lan ra ngấm kỹ vào niêm mạc mũi. Dùng sau 2 tuần sẽ khỏi bệnh.

Chữa chân tay đau buốt hơi thũng

Đây là chứng do thấp nhiệt thâm nhiễm làm chân tay đau buốt và hơi thũng. Cách chữa: lấy 40g hạt vừng đen, rang có mùi thơm, tán bột, đổ vào 40g rượu, ngâm trong một đêm, chia đều uống nhiều lần, bệnh sẽ giảm dần và khỏi.

Chữa táo bón

Bài 1: Vừng đen 200g, hà thủ ô đỏ, kỳ tử, long nhãn, tang thầm (quả dâu), bá tử nhân (hạt trắc bá) mỗi vị 100g, mật ong vừa đủ. Tán bột làm viên, mỗi ngày uống 10-20 viên, có thể dùng ở dạng thuốc sắc liều thích hợp.

Bài 2: Vừng đen, đại táo, xuyên khung, đương quy, bá tử nhân, mỗi vị 8g. Thục địa, bạch thược mỗi vị 12g. Tất cả cho vào ấm sắc uống ngày một thang.

Bài thuốc từ cây hoa hướng dương

Khi kết hợp với râu ngô, hoa hướng dương giúp làm giảm huyết áp. Loài cây này còn có tác dụng cải thiện nhiều bệnh khác.

Hoa hướng dương thuộc họ cúc, tên khác là cây quỳ, hoa mặt trời. Mùa hoa: tháng 5 - 7; mùa quả: tháng 8 - 10.

Dịch chiết từ cụm hoa hướng dương gồm đế hoa, đài hoa và cánh hoa có tác dụng hạ huyết áp. Tác dụng này có được là do nó làm giãn mạch ngoại vi từ từ và kéo dài, làm giảm sức cản thành mạch và giảm nhịp tim.

Theo Đông y, hoa hướng dương có vị hơi ngọt, tính bình, không độc, rễ và lõi thân lợi tiểu, chống ho; lá giúp tiêu viêm, giảm đau. Riêng cụm hoa giúp hạ huyết áp, đau đầu, choáng váng, ù tai, giảm đau bụng, đau gan, đau khớp, viêm vú. Ngày dùng 30 - 90g, sắc uống.

Bài thuốc đặc trị tăng huyết áp: Hoa hướng dương 60g phối hợp với râu ngô 30g, sắc với 400ml nước còn 100ml, thêm đường, uống làm hai lần trong ngày.

Viêm tiết niệu, sỏi bàng quang, ho, viêm phế quản: Rễ và lõi thân hướng dương 15 - 30 g, sắc uống mỗi ngày.

Mệt mỏi, chán ăn, kiết lỵ, sởi phát ban: Ngày dùng 20 - 30g hạt hướng dương rang chín rồi ăn nhân.

Hoa thiên lý - Rau ăn vị thuốc

Hoa thiên lý còn gọi là dạ lý hương, dạ lài hương. Đông y cho rằng hoa thiên lý có vị ngọt tính bình, giải nhiệt, chống rôm sảy, là một vị thuốc an thần, làm ngủ ngon giấc…

Người ta đã phân tích thành phần dinh dưỡng có trong hoa thiên lý như chất xơ là 3%, chất đạm 2,8%, và gồm chất bột đường, các vitamin như C, B1, B2, PP và tiền vitamin A (caroten), cùng các khoáng chất cần cho cơ thể như calcium, phospho, sắt, đặc biệt là kẽm (Zn) có hàm lượng khá cao, vì vậy cây thiên lý cả lá non, ngọn và hoa đều là thực phẩm quý có tác dụng bổ dưỡng giúp trẻ chóng lớn, lại giúp người già giảm được chứng phì đại tuyến tiền liệt, làm tăng cường sức đề kháng cho người sử dụng.

Ngoài ra sự có mặt của chất kẽm còn có thể đẩy chì ra khỏi tinh dịch, chữa chứng vô sinh ở nam giới do nhiễm chì bởi thường xuyên tiếp xúc với vật liệu chứa chì như ắc quy, mực in, xăng pha chì, các động cơ có chì...

Đông y cho rằng: Hoa thiên lý có vị ngọt tính bình, giải nhiệt, chống rôm sảy, là một vị thuốc an thần, làm ngủ ngon giấc, tư bổ tâm, thận, bớt đi đái đêm, đỡ mệt mỏi đau lưng, có tính chống viêm và làm tan màng mộng, thúc đẩy chóng lên da non, được sử dụng trị liệu trong các chứng như viêm kết mạc cấp và mạn, viêm giác mạc và mờ **c màng mắt, viêm kết mạc do sởi, trị giun kim.

Sau đây xin giới thiệu cụ thể các phương thuốc từ cây hoa lý để có thể tự chọn lựa sử dụng sao cho phù hợp và hiệu quả.

- Phòng rôm sảy ngày hè: Hằng ngày nấu canh hoa thiên lý ăn. Với trẻ có thể nghiền lá và hoa thiên lý ra nấu lẫn với bột khi cho trẻ ăn dặm.

- Trị giun kim: Lấy lá thiên lý non nấu canh cho trẻ ăn liền từ 7 - 10 ngày sẽ hiệu quả.

- Chữa lòi dom, sa dạ con: Lấy 1 nắm lá thiên lý rửa sạch, giã nát cho vào 5% muối ăn, vắt lấy nước cốt tẩm vào bông rịt vào hậu môn, hay âm hộ ngày thay 1 - 2 lần, sử dụng liền 5 - 7 ngày sẽ có tác dụng co dần phần dom hay dạ con lòi ra.

- Làm giảm đau mình mẩy, nhức xương cốt: Hằng ngày lấy hoa thiên lý xào với thịt bò hoặc chấm với muối vừng ăn sẽ tác dụng.

- Làm thư giãn sau các buổi làm việc căng thẳng, người khoan khoái, ngủ dễ ngon giấc, đỡ mệt mỏi, giảm tiểu đêm: Hằng ngày lấy hoa thiên lý nấu canh ăn.

- Chữa đinh nhọt: Lấy lá cây thiên lý 30 - 50g giã nhỏ đắp vào chỗ mụn nhọt, ngày thay 1 lần, vài ba ngày sẽ khỏi.

- Chữa đái buốt, đái ra máu, đái dắt, cặn trắng: Lấy rễ cây thiên lý từ 10 - 20g, sắc lấy nước uống 2 - 3 lần trong ngày.

Chú ý: Không ăn chung hoặc xào nấu cùng thiên lý với các thức ăn giàu chất sắt như gan, tiết, thịt nạc lợn, rau muống... vì chất sắt (Fe) có trong các loại thực phẩm này sẽ đẩy kẽm (Zn) ra khỏi cơ thể.

Chữa bệnh giời leo bằng đông y

Cây bồ công anh.

Zona là tên bệnh theo y học hiện đại, tên gọi dân gian là giời leo, là một bệnh cấp tính thuộc hệ thần kinh trung ương. Bệnh do virut Vancella Zoster - một loại virut ái tính thần kinh nhiễm vào hạch của các rễ sẽ gây đau dây thần kinh rồi phát thành ban, nổi nốt phỏng nước cấp tính, kèm theo triệu chứng đau rát như bỏng lửa.

Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, cả nam lẫn nữ, thường gặp ở người trưởng thành và chỉ mắc một lần. Thời gian ủ bệnh từ 5 - 7 ngày. Người bệnh có triệu chứng sốt, ớn lạnh, mệt mỏi, đau đầu. Giai đoạn khởi phát thường sốt, rét run, nhức đầu khó chịu, rối loạn tiêu hóa đau như bị phóng hỏa, đau dây thần kinh. Giai đoạn toàn phát, phát ban nổi nốt phỏng khu vực vùng rễ thần kinh rồi mụn nước xuất hiện trên nền da màu hồng thành từng chùm kích thước thay đổi đường kính từ vài ba cm đến 10cm.

Sau vài giờ thì nổi nốt phỏng trong và đến ngày thứ ba thì **c và khô lại. Có khi những mụn nước gom lại thành bỏng nước, sau đó hóa mủ, vỡ ra, đóng vảy. Các nơi bị phát ban nổi nốt phỏng đỏ, đau dữ dội, kéo dài, nhất là ở người lớn tuổi. Cảm giác và vị trí đau nhức tùy theo nơi, nhánh thần kinh bị tổn thương và chỉ ở một bên cơ thể, rất hiếm khi bệnh xuất hiện ở hai bên.

Bệnh tiến triển khoảng 2 - 3 tuần tùy theo sức đề kháng của người bệnh và vị trí tổn thương, càng trẻ diễn tiến càng nhanh, nhẹ và tự khỏi. Bệnh nặng có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như bị mù nếu tổn thương dây thần kinh thị giác, liệt mặt, mất vị giác khi tổn thương dây thần kinh mặt... Vết thương tổn sẽ để lại sẹo tròn bạc màu, sắp xếp từng đám và dần dần màu da sẽ trở lại bình thường. Người bệnh lớn tuổi nhất là người già thường sau khi hết các triệu chứng vẫn cảm thấy đau nhức rất nhiều ở các sẹo của bệnh, tạo nên chứng sau zona.

Đông y coi zona thuộc chứng đơn hoặc chứng “sang” và cho rằng bệnh là do can, đởm có phong nhiệt hoặc có thấp nhiệt ở bên trong xuất ra ngoài da gây nên. Một nguyên nhân nữa là do độc tà ứ trệ, kinh mạch không thông khiến cho khí trệ huyết ngưng gây đau như kim châm liên tục. Để điều trị bệnh này Đông y dùng phương pháp thanh nhiệt, giải độc.

Một số bài thuốc thường dùng theo thể bệnh:

Thể thấp nhiệt: Vùng tổn thương màu đỏ, mụn nước tụ lại, chất nước trong vỡ ra hoặc lở loét đau nhức ấn vào đầy trướng, mạch nhu sác hoặc hoạt sác, lưỡi hơi đỏ, rêu lưỡi trắng bệu hoặc vàng bệu, phải thanh hóa thấp nhiệt, lương huyết, giải độc.

Dùng bài Ý dĩ nhân, xích đậu thang gia giảm: Ý dĩ nhân 15g, đậu đỏ 15g, phục linh bì 12g, kim ngân hoa 12g, địa phu tử 12g, sinh địa 12g, xa tiền tử 10g, xa tiền thảo 10g, xích thược 10g, mã xỉ hiện (rau sam) 10g, cam thảo 6g, hoắc hương 9g, bội lan 9g. Sắc uống ngày 1 thang.

Do nhiệt độc: Vùng tổn thương màu đỏ, có thể có nốt ban có nước mọc gom lại một chỗ hoặc giống như dải khăn, người bệnh cảm thấy nóng rát, đêm không ngủ được, họng khô, miệng đắng, nước tiểu vàng, táo bón, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng hoặc vàng khô, mạch huyền, sác.

Phép trị: Thanh nhiệt tả hỏa, giải độc, giảm đau.

Dùng bài Đại thanh liên kiều thang gia giảm: Đại thanh diệp 9g, huyền sâm 9g, quán chúng 9g, hoàng cầm 9g, liên kiều 12g, kim ngân hoa 12g, sinh địa 12g, mã xỉ hiện 15g, đơn bì sao 6g, xích thược 6g, lục đậu 15 - 30g. Sắc uống ngày 1 thang.

Do khí trệ huyết ngưng: Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, sau khi vết thương đã lành, còn rất đau, đêm không ngủ được, ngũ tâm phiền nhiệt, lưỡi đỏ hoặc đỏ tối, rêu lưỡi ít hoặc rêu trắng nhạt, mạch tế, sáp.

Phép trị: Thư can, lý khí thông lạc giảm đau.

Dùng bài Kim linh tử tán gia giảm: Kim linh tử 9g, uất kim 9g, tử thảo căn 9g, huyền hồ sách 6 - 9g, sài hồ (tẩm giấm) 6g, thanh bì 6g, bạch thược sao 12g, đương quy 12g, ty qua lạc (xơ mướp) 10g. Sắc uống ngày một thang.

Thể can kinh uất nhiệt: Có nốt ban đỏ, có nước, mặt căng bóng, đau như lửa đốt, họng khô miệng khát, người bứt rứt khó chịu, dễ nổi nóng, ăn không ngon, táo bón, nước tiểu vàng đậm, rêu lưỡi vàng, mạch huyền, hoạt, sác.

Phép trị: Phải thanh nhiệt, lợi thấp, giải độc, giảm đau.

Dùng bài Long đởm tả can thang gia giảm: Long đởm thảo 12g, hoàng cầm 12g, chi tử 16g, trạch tả 12g, mộc thông 12g, đương quy 12g, sinh địa 16g, cam thảo 16g, huyền sâm 16g, mạch môn 16g. Sắc uống ngày một thang.

Nếu bệnh ở vùng đầu mặt thêm cúc hoa 12g, ở vai và tay gia khương hoạt 12g, khương hoàng 10g, ở chi dưới thêm ngưu tất 12g, độc hoạt 12g. Trường hợp huyết nhiệt thêm bạch mao căn 12g, đan bì 12g. Nếu bội nhiễm, nhiệt độc thịnh thêm kim ngân hoa 12g, bồ công anh 12g, thạch cao 10g. Táo bón thêm đại hoàng 8g. Nếu đau nhiều thêm huyền hồ 12g, xuyên luyện tử 10g. Người già, sức yếu gia phòng đảng sâm 16g, hoàng kỳ 12g.

Thể tỳ hư, thấp trệ: Sắc ban chẩn không tươi, mụn nước dày có thủy bào lớn, loét chảy nước thì đau nhẹ hơn, miệng khô khát, chán ăn, bụng đầy, phân lỏng, lưỡi bệu, sắc nhợt, rêu trắng dầy hoặc nhầy, mạch trầm, hoạt.

Dùng Bài trừ thấp vị linh lang để kiện tỳ, trừ thấp, giải độc: Dùng thương truật 16g, hậu phác 16g, trần bì 12g, bạch truật 16g, bạch linh 16g, trạch tả 12g, trư linh 12g, cam thảo 6g, nhục quế 4g, sinh khương 4g, khương hoạt 12g, đại táo 10g, kim ngân hoa 12g, bồ công anh 12g, huyền hồ 8g. Sắc uống ngày 1 thang.

Thể khí trệ huyết ứ: Nốt phỏng sắc tối, đau liên tục, môi thâm, móng tay xanh, chân tay lạnh, mệt mỏi, da đã lành mà vẫn đau. Lưỡi có điểm ứ huyết hoặc tím.

Phép trị: Hoạt huyết, khử ứ, hành khí, giảm đau, giải độc.

Dùng bài Huyết phủ trục ứ thang: Đương quy 18g, sinh địa 18g, đào nhân 16g, hồng hoa 10g, chỉ xác 12g, xích thược 12g, sài hồ 6g, cam thảo 6g, cát cánh 8g, xuyên khung 6g, ngưu tất 18g. Trường hợp đau nhiều thêm huyền hồ 10g, nhũ hương 10g, một dược 10g, đan sâm 12g, táo bón thêm đại hoàng 10g.

Người già sức yếu thêm đảng sâm 12g, hoàng kỳ 12g. Bệnh ở vùng đầu, mặt thêm ngưu bàng tử 10g, dã cúc hoa 12g, thạch quyết minh 10g, ở vùng sườn ngực thêm qua lâu nhân 12g.

Ớt - Thuốc mang vị cay


Ớt không chỉ trang trí và làm gia vị cho bữa ăn mà còn là vị thuốc quý chăm sóc sức khỏe gia đình. Tính cay và nóng của ớt có tác dụng chữa đau bụng, tiêu hóa kém.

Vì vậy, mùa đông, thời tiết giá lạnh, bạn cần bổ sung thêm cho bữa ăn nhiều gia vị cay nóng như ớt, tỏi, tiêu... nhưng không nên ăn quá nhiều, dễ dẫn đến khí dương uất kết, hóa nhiệt.

Ớt không chỉ mang lại vị cay mà còn làm tăng tiết dịch vị, giúp tiêu hóa tốt hơn, ăn ngon miệng hơn... Trong chốn phòng the, ớt là thần dược cho quý ông, nhưng lại làm giảm ham muốn ở nữ giới. Các quý ông đau khổ vì chứng hói tóc có thể xoa rượu ớt này lên vùng da đó để kích thích mọc tóc.

Ớt ngâm rượu với tỷ lệ 1 phần ớt tươi, 2 phần rượu, dùng để xoa bóp chữa đau lưng, thấp khớp.

Ớt và các loại rau củ như cải bó xôi, cà rốt, hoa lơ, đậu Hà Lan, cà chua, cải xanh, rau cần, hành, hẹ, các loại lạc, đậu... là những thức ăn bổ dưỡng cho não.

Ớt chứa các hoạt chất giúp máu lưu thông tốt, ngăn ngừa nguy cơ tai biến tim mạch.

Nghiên cứu cũng cho thấy ớt cũng có tác dụng giảm đau. Những người bị ung thư, đau nhức xương cốt có thể đỡ đau nếu ăn mỗi ngày một chút ớt tươi.

Giã nát ớt tươi, chắt lấy nước pha vào nước lọc để súc miệng có thể giảm khản giọng.


Các loại ớt

Ớt xanh: Trong các loại ớt, ớt xanh ít cay nhất. Vì thế, người Nam Phi, Hàn Quốc thường nhai sống những quả ớt xanh để tăng gia vị cho bữa ăn. Nhưng đừng thử cách này với các loại ớt khác nếu không muốn sở hữu một đôi môi sưng vều.

Ớt sừng trâu: Bạn có thể bổ dọc hoặc ngang trái ớt, tùy theo cách chế biến, nhưng phải bỏ hết hạt.

Ớt hiểm xanh: Nên cho ớt hiểm xanh ngay từ khi đang chế biến món ăn để vị cay của ớt tiết ra hết.

Ớt chỉ thiên: Cay nhất trong các loại ớt.

Món ăn giảm khó chịu trong ngày "đèn đỏ"

Ngải cứu giúp giảm đau bụng kinh


Ngày thấy tháng là thời điểm "đen tối" đối với nhiều phụ nữ bởi cảm giác đau bụng, đau ngực, mệt mỏi... Một số món ăn có thể giúp bạn giảm các triệu chứng này như chè đậu xanh, canh thịt, cháo ý dĩ, ngải cứu...

Cháo ý dĩ, ngải cứu

Ngải cứu tươi 20 g, ý dĩ 40 g, độc hoạt 15 g, gạo tám thơm 70 g, đường đỏ, nước đủ dùng. Các thứ trên (trừ gạo) rửa sạch cho vào nồi hầm khoảng 30 phút, rồi chắt lấy nước, bỏ bã. Sau đó cho gạo đã vo sạch vào hầm thành cháo, cho đường đỏ vào khi cháo đã chín. Ăn trong những ngày có kinh. Món ăn này có thể chữa bệnh đau bụng hay mệt mỏi khi hành kinh, kinh thưa, ít.

Chè đậu xanh

Đậu xanh đã bỏ vỏ 150 g, đường trắng và nước đủ dùng. Nấu nhừ đậu xanh rồi cho đường trắng vào đánh kỹ. Nên ăn trước khi bị hành kinh 3 ngày và ăn liên tục trong 10 ngày. Món ăn này có công dụng giải nhiệt, giảm đau, chữa đau đầu khi bị kinh nguyệt.

Canh thịt lợn và hạ khô thảo

Thịt thăn lợn 60 g, hạ khô thảo 15 g, nước đủ dùng. Thịt lợn nạc rửa sạch, thái miếng, cho cùng với hạ khô thảo, nước vào nồi nấu chín mềm, nêm gia vị, dùng nóng. Ăn cả nước và cái. Nên ăn trước mỗi kỳ kinh, liên tục trong vòng 7 ngày, mỗi ngày một lần. Món ăn này có công dụng giảm đau nhức mỗi khi hành kinh.

Món ăn chống mệt mỏi trong mùa hè

Phương pháp điều trị và dưỡng sinh giúp sức khỏe tốt trong mùa hè là lấy thanh nhiệt, giải thử trừ thấp, có thể dùng các đồ ăn và loại thuốc có tác dụng thanh giải trừ nhiệt như dưa hấu, bí đao, canh đậu xanh, hà diệp, ngân hoa, hoắc hương, mai chua, rau má, bạc hà. Về động vật nên ăn thịt vịt, cua, sò, hến, ốc...

Mùa hè nóng nực nên chú ý nghỉ ngơi, không nên lao lực quá độ, không nên phơi nắng quá nhiều. Sau khi ra mồ hôi nên kịp thời thay quần áo, không nên quá ham mát lạnh, ăn uống nhiều các đồ lạnh sống, ẩm thực nên thanh đạm, dễ tiêu hóa, không nên quá nhiều cá, thịt, và đồ cay nóng.

Đồ uống

Nước dưa hấu ngân hoa: Vỏ dưa hấu loại vỏ xanh 200g, kim ngân hoa 9g, đường trắng 30g. Rửa sạch vỏ dưa hấu, cắt nhỏ, rửa sạch kim ngân hoa. Bỏ vỏ dưa hấu và ngân hoa vào nồi, đổ nước vừa đủ, đun to lửa sắc 30 phút. Dùng vải xô lọc bã lấy nước, cho đường vào đợi nguội uống. Uống nhiều lần.

Có tác dụng: Khu thử sinh tân, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu.

Phòng chữa: Bệnh thử phát nhiệt, tâm phiền miệng khát, mắt đỏ, thần trí không tỉnh táo, cổ họng sưng đau, tiểu tiện ngắn ít, vàng đỏ, nhọt độc lở loét.

Nước mai chua - Bạc hà: Ô mai 20 quả, bạc hà 12g, đường trắng 30g. Đem ô mai, bạc hà rửa sạch dùng, bỏ ô mai vào nồi sắc 30 phút, bỏ tiếp bạc hà sắc tiếp 2 - 3 phút dùng vải xô lọc bã lấy nước, cho đường vào là được. Uống nhiều lần.

Có tác dụng: Thanh thử giải nhiệt, sinh tân chỉ khát.

Phòng chữa: Bệnh thử phát nhiệt, ác phong hàn nhẹ, đau đầu, đầu óc mê mẩn, tâm phiền miệng khát.

Nước đậu xanh bạc hà: Đậu xanh 100g, bạc hà 12g, đường trắng 30g. Đậu xanh và bạc hà đãi rửa sạch. Bỏ đậu xanh vào nồi đổ 1 lít nước, to lửa đun sôi, bỏ bạc hà vào đun thêm 2 phút (nếu sau quá trình sắc mà nước không có màu xanh thì vô hiệu) dùng vải xô lọc qua rồi bỏ đường quấy đều là được. Uống nhiều lần.

Có tác dụng: Thanh nhiệt khu thử, sơ phong giải biểu, trừ phiền chỉ khái.

Phòng chữa: Bệnh thử phát nhiệt, ác phong hàn nhẹ, đau đầu, đầu óc mơ màng, tâm phiền miệng khát.
Món ăn


Canh bầu bí có tác dụng giải nhiệt

Canh bầu nấu cua: Bầu 500g, cua đồng 500g, nước mắm, muối, mì chính đủ dùng. Bầu gọt vỏ, băm nhỏ, bỏ ruột, cua đồng rửa sạch xé bỏ yếm, mai cho vào cối giã (hoạc xay) nhỏ, cho nước lã (1 lít) vào bóp kỹ, lọc lấy nước, bỏ bã.

Khều gạch ở mai cua, rửa sạch cho vào nồi cùng nước lọc cua. Cho mắm, muối, mì chính khuấy đều, đun nhỏ lửa đến khi gạch cua nổi lên, cho bầu vào nấu đến khi chín bắc ra ăn với cơm.

Cháo lá sen: Lá sen tươi 1 lá, gạo tẻ 100g, gạo nếp 50g, đường trắng 30g. Đãi sạch gạo, lá sen rửa sạch, cho 1 lít nước vào nồi, đổ gạo đã vo sạch vào hầm kỹ thành cháo, lấy lá sen úp lên mặt cháo, đun thêm 5 phút, đợi cháo nguội bỏ lá sen đi, cho đường vào khuấy tan đều là được.

Dùng cháo này ăn bữa sáng hoặc bữa tối. Có tác dụng thanh thử nhiệt, trừ phiền khát, phòng và chữa cảm thứ nhiệt mùa hè, tâm phiền, miệng khát, đau đầu, tiểu tiện vàng nóng, bí tiểu tiện.

Giá đỗ xanh xào: Giá đỗ 250g, dầu ăn, gừng, hành, muối, mì chính vừa đủ. Đem giá đỗ chọn nhặt sạch rửa sạch, cho dầu ăn vào nồi đặt lên bếp đun nóng, bỏ giá vào, cho muối, xì dầu vào xào tái lên cho mình chính là được.

Có tác dụng: Thanh nhiệt, giải độc, lợi thấp.

Phòng chữa bệnh: Ban đỏ, vết ban đỏ sẫm tươi sưng đau.