Câythuộc chi Cassia là một trong số các loài cây nở hoa quanh năm. Cây cónhững chùm hoa vàng sáng rực rỡ với hình dáng đặc biệt được gọi tên bòcạp vàng. Ở VN, loại cây này xuất hiện nhiều ở Đồng Nai, TP.HCM...
Tênkhoa học là Cassia fistula, được trồng làm cảnh ở nhiều nước trên thếgiới và cũng đã được y học ghi chép từ rất lâu trong dược điển Ấn Độ.Nó được gọi là “aragvadha” nghĩa là “tiêu diệt bệnh”.
Câyđược dùng chữa các chứng như sốt cao, viêm khớp, táo bón, các dạng xuấthuyết hoặc chảy máu, các rối loạn tim mạch, các bệnh thần kinh và chứngthừa axit trong dạ dày.
Tác dụng trong y học: tất cả bộ phận của cây đều có tác dụng làm thuốc, tuy nhiên quả là thành phần chính của vị thuốc này.
1. Tác dụng nhuận trường: cơmquả được xem là loại thuốc nhuận tẩy hiệu quả và rất an toàn khi sửdụng cho trẻ em, người già, phụ nữ mang thai. Lấy khoảng 50 gam cơm quảngâm trong nước và để qua đêm, đến sáng lọc lấy dịch quả và pha thêm 25gam đường rồi uống trong ngày. Cơm quả giúp xổ nhẹ, dễ chịu và an toàn,không độc hại.
Nếu muốn tẩy xổ thì lấy khoảng 4 gam cơm quả rồitrộn với 4 gam đường hoặc 4 gam cơm quả me. Dùng liều cao 30-60 gam cótác dụng xổ mạnh, nhưng có thể gây đau bụng, nôn mửa và đầy trướngbụng, tốt hơn nên dùng chung với các dược liệu khác như lá phan tả diệp.
2. Chữa cảm lạnh:rễ cây được dùng chữa cảm lạnh. Trường hợp chảy nước mũi nhiều, lấy rễcây đốt rồi xông khói theo đường mũi sẽ có tác dụng thông khí quản vàsạch niêm mạc mũi.
3. Tác dụng hạ sốt: rễ cây được xem là thuốc hạ sốt tốt. Lấy dịch chiết rồi sau đó cô đặc thành cao uống trong ngày sẽ hạ sốt nhanh.
4. Chữa rối loạn đường ruột: trườnghợp trẻ em bị đầy hơi, trướng bụng, lấy cơm quả đắp trên rốn trẻ sẽgiúp trẻ dễ đi tiêu. Hoặc lấy cơm quả trộn chung vài giọt dầu hạnhnhân, thoa nhẹ nhàng vùng bụng của trẻ sẽ giúp dễ tiêu hóa.
5. Chữa rét run do say thuốc: cơmquả rất hữu ích trong trường hợp bệnh nhân bị mất ý thức hoặc mất cảmgiác, do dùng quá liều các loại thuốc gây nghiện như cocain hoặc thuốcphiện. Lấy 24 gam cơm quả trộn chung 1/4 lít sữa nóng rồi ngậm trongmiệng như thuốc súc miệng sẽ giúp giảm bớt triệu chứng trên.
6. Các bệnh ngoài da: dùnglá cây để chữa các trường hợp da bị kích ứng hoặc dị ứng gây sưng tấyvà đau đớn. Dịch ép của lá hoặc dạng bột nhão đắp lên vùng bị nhiễm rồibăng kín lại, áp dụng vài lần sẽ khỏi.
7. Lá còn chữa phù thũng, chữa đau khớp hoặc liệt nhẹ, lấy lá tươi vò nát và chà xát trực tiếp trên chỗ bị đau hoặc bị tê liệt.
Ngoài ra hoa bò cạp vàng còn được dùng như một loại rau cải ăn sống, nấu canh rất phổ biến tại nhiều vùng ở Ấn Độ.
Tuổi Trẻ - DS LÊ KIM PHỤNG